Funkcjonowanie i charakter Indywidualnego Rachunku Podatkowego (IRP)

dotychczas podatki były płacone według ich rodzaju na konta właściwego urzędu skarbowego. Płacąc zobowiązania podatkowe (VAT) oraz dochodowe (PIT lub CIT) podatnik robił dwa przelewy na osobne rachunki bankowe urzędu skarbowego, któremu podlega. Ponadto, przy zmianie miejsca zamieszkania lub siedziby, która miała wpływ na właściwość urzędu skarbowego, podatnik zmuszony był do znalezienia rachunków bankowych, na które będzie zobowiązany płacić należności podatkowe. Obecnie, po wprowadzonych zmianach, każdy podatnik musi uzyskać indywidualny numer rachunku podatkowego, na który bez względu na to któremu urzędowi skarbowemu podlega oraz jakiego podatku opłata dotyczy – będzie dokonywał zapłaty. W założeniu wprowadzone zmiany mają uprościć wpłatę należności podatkowych, szybkie uzyskanie informacji o niezaleganiu i ograniczenie liczby pomyłek w przelewach do urzędu skarbowego. W dotychczasowych rozliczeniach i płatnościach często dochodziło do błędów w opłacaniu podatków. Do najczęstszych zaliczyć można:

• przelanie należności podatkowych na błędny rachunek bankowy,
• błędy dotyczące rodzaju opłacanego podatku (np. zamiast zapłacić VAT-7 wpłacamy należność z na VAT-7K);
• wpłatę należności podatkowych na konto bankowe niewłaściwego urzędu skarbowego

Zaznaczyć należy jednocześnie, że nadpłaty i podatki w dalszym ciągu  będą zwracane na zasadach dotychczasowych tj. na indywidualny rachunek oszczędnościowo-rozliczeniowy.

Poniżej w uproszczeniu przedstawiamy w mechanizm funkcjonowania indywidualnego rachunku podatkowego. Otóż dla każdego podatnika wygenerowany zostanie indywidualny rachunek bankowy, na wzór rachunku do opłacania składek na ubezpieczenie społeczne opłacanych do ZUS. Uzyskanie rachunku jest banalnie proste, wystarczy bowiem skorzystać z generatora który znajduje się na stronie www.podatki.gov.pl. Można również zgłosić się do urzędu skarbowego, w którym po podaniu numeru PESEL lub NIP otrzyma się informacje o numerze konta. W przypadku osób pracujących na umowę o pracę oraz prowadzącej jednocześnie działalność gospodarczą stworzone zostaną dwa mikrorachunki bankowe. Uiszczenie podatków powinno być dokonane jedynie na rachunek bankowy dedykowany numerowi NIP. Składową numeru rachunku będzie zawierał sumę kontrolną, numer rozliczeniowy jednostki organizacyjnej banku oraz identyfikator podatkowy.

Nie mniej jednak najistotniejszą informacją jest to, że opisane powyżej zmiany weszły w życie w dniu 1 stycznia 2020 r., co oznacza że wpłat na Indywidualne Rachunki Bankowe  należy dokonywać opłacając podatki za grudzień 2019 r. Zaznaczyć ponadto należy, że dotychczasowe rachunki bankowe urzędów skarbowych na które dokonywane były płatności za PIT, CIT i VAT obowiązywały do dnia 31 grudnia 2019 r.